Brak između krvnih srodnika predstavlja složeno pitanje u mnogim kulturama, religijama i pravnim sistemima, naročito zbog genetskih rizika koji mogu nastati u potomstvu. Stavovi o ovoj temi variraju, ali u ovom članku fokus je na stavovima Srpske pravoslavne crkve, koja ima jasno definisana pravila u vezi sa brakom među krvnim srodnicima.
Pravila Crkve o krvnom srodstvu
Prema Srpskoj pravoslavnoj crkvi, srodstvo do četvrtog stepena smatra se nepremostivom preprekom za brak. To znači da su brakovi između bliskih srodnika poput brata i sestre, ili roditelja i deteta, strogo zabranjeni, jer bi se takav brak smatrao incestom. Međutim, brakovi među rođacima koji su u petom, šestom ili sedmom stepenu krvnog srodstva mogu biti dopušteni uz posebnu dozvolu nadležnog episkopa. To je specifična praksa koja se primenjuje samo uz odobrenje crkvene vlasti, obično nakon podnošenja molbe i detaljnog razmatranja okolnosti.
Proces dobijanja dozvole za brak među rođacima
Ako par koji je u petom, šestom ili sedmom stepenju srodstva želi da sklopi brak, mora podneti molbu episkopu. Molba se predaje svešteniku koji zatim prosleđuje zahtev episkopu, koji donosi odluku o tome da li će dati svoj blagoslov za brak. Episkopi uglavnom odobravaju brakove u ovom slučaju, osim ako postoje neki ozbiljni razlozi koji bi mogli ometati odobrenje, kao što su zdravstveni problemi ili druge zapreke.
Stepeni srodstva i njihova pravna definicija
Stepen srodstva se računa prema broju generacija koje povezuju dva lica sa zajedničkim pretkom. Na primer:
- Brat i sestra su u drugom stepenu krvnog srodstva.
- Brat i sestra od strica ili tetke su u četvrtom stepenu srodstva.
- Zajednički praded je u šestom stepenu srodstva.
- Zajednički čukundeda stavlja osobe u osmo koleno, što znači da se oni više ne smatraju bliskim krvnim srodnicima prema crkvenim pravilima.
Dakle, ako je razmak u srodstvu veći od osmog kolena, to više nije smatrano preprekom za brak, jer se u tom slučaju krvno srodstvo praktično zanemaruje.
Srpska pravoslavna crkva dozvoljava brak između osoba koje su u petom, šestom ili sedmom stepenu krvnog srodstva, pod uslovom da dobiju blagoslov episkopa. Brakovi između osoba u četvrtom stepenu srodstva, kao i svi brakovi koji podsećaju na incest (poput braka između brata i sestre), strogo su zabranjeni. Srodstvo koje se proteže do osmog kolena više nije smatrano smetnjom za brak, jer se na to ne gleda kao na krvno srodstvo koje bi podlegalo zabrani.
Ovo pitanje takođe otvara šira moralna i etička pitanja koja se odnose na granice u braku među rođacima, a stavovi i zakoni variraju u zavisnosti od kulture, religije i društvenih normi.
