Slavko Štimac – tišina jednog velikana jugoslovenskog filma
- U eri kada je gluma često bila pitanje instinkta, dara i lične harizme, Slavko Štimac se pojavio kao jedno od najautentičnijih lica jugoslovenske kinematografije. Njegov lik – tih, nenametljiv, ali izuzetno upečatljiv – obeležio je decenije filmske umetnosti na ovim prostorima. Rođen 15. oktobra 1960. godine u selu Konjic kraj Perušića, tada u sastavu Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, Štimac je bio dete iz naroda, bez ambicije da postane glumac – ali upravo je u toj spontanosti i iskrenosti ležala njegova snaga.Prva filmska rola, uloga dečaka Ranka u čuvenom porodičnom filmu “Vuk samotnjak”, nije bila rezultat školovanog glumačkog rada ili prethodnog iskustva.
Nakon toga, usledila je uloga kurira u ratnom spektaklu “Sutjeska”, gde se našao rame uz rame sa tadašnjim glumačkim divovima. I dok su se mnogi pitali kako će dečji talenat iz malog mesta opstati u ozbiljnom svetu filma, Slavko je nastavio da niže uloge koje su s vremenom postajale sve zahtevnije i upečatljivije. Njegov izraz lica, oči koje govore bez reči, pokreti koji ne glume, već žive – sve to činilo je njegov stil jedinstvenim.
Najveći deo njegove mladalačke glumačke karijere vezan je za filmove koji su duboko ukorenjeni u društveno-politički kontekst tadašnje države. Serijal “Salaš u Malom Ritu” i njegov nastavak “Zimovanje u Jakobsfeldu” postali su neizostavni deo televizijskog repertoara i školskog odrastanja generacija. Iako mlad, Štimac je nosio priče o ratu, prijateljstvu, gubitku i časti – bez patetike, već s toplinom i verodostojnošću.
Ulaskom u zrelije glumačko doba, njegovi izbori postaju još smeliji. U “Sjetite se Dolly Bell” Emira Kusturice, Štimac donosi suptilnu, gotovo poetičnu interpretaciju mladog čoveka suočenog sa svetom punim protivrečnosti. Potom dolazi “Varljivo leto ‘68”, film koji je postao klasik jugoslovenskog filma, u kome Slavko tumači lika punog životne radoznalosti i nesnalaženja u politički turbulentnom vremenu. A onda, deceniju kasnije, jedan od njegovih najpoznatijih angažmana – uloga u “Undergroundu”, filmu koji je obišao svet, doneo Kusturici Zlatnu palmu, a Štimcu međunarodno priznanje.
Uprkos velikoj popularnosti, Štimac nikada nije pokazivao želju za eksponiranjem. Izbegavao je intervjue, nije se pojavljivao na premijerama bez potrebe, niti je svoje privatne odnose iznosio u javnost. Odbijao je da postane “javna ličnost” u trivijalnom smislu – što ga je paradoksalno još više približilo publici. Njegova autentičnost bila je sve ono što današnjoj estradi često nedostaje: skromna, nenametljiva, ali duboka.
Privatno, živeo je mirno. U vezi s Vesnom Golubović od kraja devedesetih, prethodno u braku sa slikarkom Majdom Vojniković, sa kojom ima sina Vida. Njegov lični život, poput njegovih uloga, uvek je bio pažljivo čuvan od pogleda javnosti. Iako okružen umetnošću i umetnicima, Štimac nikada nije koristio te odnose za promociju sebe.
Godine 2024, kao simbol priznanja njegovog doprinosa srpskoj i jugoslovenskoj kulturi, Vlada Srbije mu je dodelila nacionalnu penziju. Iznos, iako simboličan, predstavlja znak da država prepoznaje umetnike čije delo ostaje kao trajna vrednost. .
Slavko Štimac nije samo glumac. On je simbol jedne epohe u kojoj se verovalo da umetnost može promeniti svet. Njegove uloge ne ostavljaju prostor za spektakl – one diraju tiho, ali ostaju zauvek. U vremenu u kojem se slava meri brojem pregleda i popularnošću na mrežama, njegov lik podseća na drugačiju vrstu veličine – onu koja se ne gradi glasno, već se stvara godinama, film po film, pogled po pogled.
Zato Štimac nije samo ime sa odjavne špice – on je sećanje, osećaj, deo odrastanja i kolektivnog identiteta. Njegov opus nije završena priča, već trajno poglavlje umetničke istorije Balkana.
